THEATER DE MOEDERTAAL

Ons nieuwe theaterseizoen is een jubeljaar: op 19 januari 2024 bestaat TDM Theater vzw Koninklijk Theater De Moedertaal 150 jaar. Dat vieren we in de loop van het seizoen 2023-2024 met verschillende feestelijke activiteiten. De opgefriste website van ons theater zal u hier regelmatig over informeren.

Het verhaal van de voorbije 150 jaar kunnen we vandaag nog altijd lezen in het papieren archief dat vanaf 1890 nagenoeg intact bewaard bleef en illustreren met de bewaarde vlaggen en vaandels van de vereniging en de vele prijzen – penningen, diploma’s, schotels in keramiek en in tin – die de spelers van ons gezelschap mochten ontvangen. Daarom tonen we graag dit erfgoed aan u en zullen we met fierheid het verhaal van ons theater vertellen, want: “Dat zijn wij!”

In onze theaterfoyer staat al geruime tijd een erfgoedkast met daarin bijzondere collectiestukken. Verder hangen aan de wanden talrijke affiches en foto’s van succesvolle producties. Een aantal personen kunnen we niet meer bij naam noemen; vooral dan de statige bestuursleden in hun weelderige kaders. Daarnaast zijn er ook waardevolle erfgoedstukken, die we dankzij de adviezen en de expertise van de Mechelse Erfgoedcel, het Mechelse Stadsarchief en Cemper – Centrum voor Muziek- en Podiumerfgoed – op een correcte manier conserveerden. Enkele van die stukken wachten op een degelijke restauratie.

Daarom nemen we u in een blog op onze website op regelmatige basis mee in de historie van 150 jaar Theater De Moedertaal. Telkens vertrekken we van een verhaal, een collectiestuk of een document. Zo kan u kennis maken met wat onze stichters en de generaties na hen belangrijk en waardevol vonden; waarmee zij zich identificeerden en waaraan anderen hen herkenden.

Over het prille begin weten we niet zoveel. Arthur Van Assche zaliger – sterkhouder van Theater De Moedertaal – stelde in 2000 zijn boek “Toeschouwers” samen ter gelegenheid van de heropening van de Mechelse Stadsschouwburg en 125 jaar Theater De Moedertaal. Over de stichting van ons theater schrijft hij: “Op 19 januari 1874 vormden enkele toneelliefhebbers uit de Mechelse vriendengroep ‘De Margaretha’s vrienden’ een nieuwe toneelvereniging: Toneelmaatschappij De Moedertaal. De stichters heetten: Leopold Cammans, Jules Dubin, Jan Festraets, Frans Verlinden, Renilé [René?] De Ron en de heren Mommaerts en Thienpont. Deze toneelvereniging vergaderde vanaf dan in lokaal ‘In den Laerenhof’ bij de heer De Mesmaeker in de Hoogstraat. Enkele weken later vervoegden Jos Naegels, Paul De Laet en Gerard Marivoet het gezelschap als werkende leden. Hun eerste voorstelling speelden ze reeds op 5 maart 1874 in zaal Frascatie – vandaag Kunstencentrum Nona – in de Begijnenstraat.”

Deze foto toont de leden van Toneelmaatschappij De Moedertaal, die in 1878 het jubileum van hun lid Gerard Marivoet vierden. Ze poseren fier voor de Orangerie in de Mechelse Kruidtuin. We denken dat dit waarschijnlijk de oudste foto is in het archief van ons theater. Maar zeker is dat niet.

De leden en bestuursleden staan trots rond hun met de prijspenningenkroon en fraaie vaandeltop bekroonde vaandel. Het zegt veel over de visie en het succes van Toneelmaatschappij De Moedertaal, dat zij zich al van in het begin van hun verhaal dit kostbaar symbool konden veroorloven en dat zij bij gelegenheid van optochten, tentoonstellingen, deelname aan wedstrijden en allerlei festiviteiten wilden tonen wat voor hun theatergezelschap belangrijk was.

Maar wie zijn deze mensen? Herkennen we hen? Wie kan ons meer vertellen over hen, over de stichters en over het verhaal van ons theater?

Theater De Moedertaal bewaart vandaag nog steeds met zorg en trots dit vaandel, de prijspenningkroon en de vaandeltop. Volgende keer vertellen we u daar meer over.

Uw hulp om mensen te herkennen, verhalen en herinneringen over de geschiedenis van Theater De Moedertaal te vertellen, te verfijnen of te verbeteren, zou ons veel plezier doen. We delen de informatie – met uw instemming – graag in deze blog. Ook foto’s, filmpjes, teksten, affiches en voorwerpen die verwijzen naar het theaterverleden van ons gezelschap – in bruikleen geven of schenken – aanvaarden we graag. We zullen ze koesteren om samen met u ons jubileum van “3 x goud” met nog meer glans te vieren.

Want erfgoed is van ons allemaal; het verbindt ons. We ontvingen het van de vorige generaties, om het met de beste zorg te bewaren en door te geven aan wie na ons komt. Zo blijven we het verhaal dat onze stichters in 1874 in gedachten hadden en dat geboetseerd werd door de tijd, verder vertellen.

Tot een volgende “Van oude papieren en tinnen talloren”!

Mieke
Uw TDM Erfgoedbewaarder
Welkom voor elk contact op: [email protected]